Trên thực tế, có nhiều trường hợp sổ đỏ bị chồng đất lên nhau do sai sót khi đo đạc. Vậy theo quy định, khi 2 sổ đỏ bị chồng đất lên nhau thì cách giải quyết như thế nào? Quy trình khởi kiện giải quyết tranh chấp đất đai khi 2 sổ đỏ bị chồng đất lên nhau thực hiện ra sao? Thủ tục đính chính sổ đỏ khi 2 sổ đỏ bị chồng đất lên nhau năm 2022? Mời quý bạn đọc theo dõi bài viết bên dưới của Tư vấn luật đất đai để được giải đáp những thắc mắc về vấn đề này nhé. Hi vọng bài viết sẽ đem lại nhiều thông tin hữu ích cho bạn.
Căn cứ pháp lý
Chồng đất là gì?
Khái niệm “chồng đất” không được định nghĩa trong hệ thống quy phạm pháp luật Việt Nam, tuy nhiên trên thực tế, hiện tượng đất bị cấp chồng lấn vẫn xảy ra và trở nên khá phổ biến. Thực chất, đất bị cấp chồng lấn ranh đất là hiện tượng ranh giới đất của hai phần đất khác nhau, thuộc chủ sở hữu quyền sử dụng đất khác nhau, thể hiện trong Giấy chứng nhận của mỗi bên bị chồng lấn lên nhau. Hệ quả là xuất hiện một phần diện tích đất mà cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ ghi nhận phần diện tích đó trên hai sổ đỏ của hai chủ sở hữu quyền sử dụng đất khác nhau, tức là cùng một phần thửa đất có hai giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của hai chủ thể sở hữu khác nhau.
Khi 2 sổ đỏ bị chồng đất lên nhau thì cách giải quyết như thế nào?
Sau khi xác định được nguồn gốc đất, hai bên có thể lựa chọn một trong hai phương án sau:
Thương lượng giải quyết tranh chấp đất đai
Hai bên tự thương lượng, hòa giải trên cơ sở đảm bảo sự hài hòa về lợi ích giữa các bên, hạn chế tối đa việc làm tổn thương hòa khí, tình làng nghĩa xóm. Tiếp đó, các bên làm hồ sơ đề nghị cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh lại giấy chứng nhận (đăng ký biến động) theo quy định tại Điều 106 Luật Đất đai 2013. Theo đó, cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận có trách nhiệm đính chính Giấy chứng nhận đã cấp có sai sót trong các trường hợp sau đây:
- Có sai sót thông tin về tên gọi, giấy tờ pháp nhân hoặc nhân thân, địa chỉ của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất so với giấy tờ pháp nhân hoặc nhân thân tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận của người đó;
- Có sai sót thông tin về thửa đất, tài sản gắn liền với đất so với hồ sơ kê khai đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất đã được cơ quan đăng ký đất đai kiểm tra xác nhận.
Khởi kiện vụ án dân sự về tranh chấp đất chồng lấn
Trường hợp đã xác định được nguồn gốc đất thuộc về một bên tranh chấp, mà bên còn lại không chấp nhận thì có thể làm đơn khởi kiện ra Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có đất để giải quyết. Sau khi có quyết định của Tòa, văn phòng đăng ký đất đai sẽ lập hồ sơ trình cơ quan có thẩm quyền thực hiện đính chính vào sổ đỏ đã cấp có sai sót; đồng thời chỉnh lý nội dung sai sót vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai.
Các xác định nguồn gốc đất năm 2022
Khi phát hiện thấy đất bị cấp chồng lấn, để xác định phần đất đó thuộc sở hữu hợp pháp của ai, trước hết khách hàng cần làm rõ các yếu tố về nguồn gốc đất qua các cách thức sau:
– Tìm hiểu thông tin, nguồn gốc đất qua chủ cũ, hàng xóm, cán bộ địa chính, trưởng thôn…và những người khác (nếu có)
– Nhờ công ty đo đạc địa chính đo lại diện tích thực tế của 2 thửa đất để so sánh và khớp lại với diện tích trên sổ của hai gia đình. Lưu ý: việc đo mốc giới mỗi thửa đất dựa theo các chỉ dẫn và những thông số mà người đang sử dụng đất cung cấp.
– Để xác định đất có chồng lấn hay không, bạn có thể yêu cầu cán bộ địa chính cho xem bản đồ địa chính qua các thời kỳ, sổ mục kê để nắm được các thông tin liên quan đến mảnh đất như người sử dụng đất, số thửa, tờ bản đồ, thời điểm bắt đầu sử dụng, mục đích sử dụng đất, các thông tin ghi chú khác…
– Ngoài ra, hai bên có thể xác minh thêm các thông tin về đất qua biên lai nộp thuế của người sử dụng đất, vì trên biên lai nộp thuế có thể hiện loại đất, diện tích, số tiền thuế phải nộp, kỳ nộp thuế, thời điểm nộp. Mặc dù biên lai nộp thuế không được coi là căn cứ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp của cá nhân, tổ chức nhưng trong trường hợp hồ sơ, sổ sách đã thất lạc hoặc không được lưu trữ thì sẽ căn cứ một phần vào biên lai nộp thuế của người sử dụng đất.
– Không chỉ vậy, cá nhân cũng có thể kiểm tra, xác minh thông qua hồ sơ kê khai khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Để được cung cấp hồ sơ liên quan đến thửa đất của gia đình, bạn làm đơn và gửi đến Phòng tài nguyên môi trường thuộc UBND cấp huyện nơi cấp sổ đỏ trước đây.
Quy trình khởi kiện giải quyết tranh chấp đất đai khi 2 sổ đỏ bị chồng đất lên nhau
Hồ sơ khởi kiện cần chuẩn bị
Theo quy định pháp luật đất đai hiện hành, hồ sơ khởi kiện tranh chấp đất đai về cấp chồng lấn ranh đất cơ bản cần những giấy tờ sau:
- Đơn khởi kiện theo mẫu đơn số 23-DS ban hành kèm theo Nghị quyết số 01/2017/NQ-HĐTP;
- Giấy tờ nhân thân của người khởi kiện (bản sao căn cước công dân, bản sao chứng minh nhân dân, bản sao hộ chiếu);
- Giấy tờ chứng minh nơi cư trú của nguyên đơn và bị đơn (nếu có);
- Giấy tờ thể hiện, chứng minh về quyền sử dụng đất (Các giấy tờ theo quy định tại Điều 100 Luật đất đai);
- Các giấy tờ chứng minh nguồn gốc sử dụng đất (văn bản mua bán đất viết tay, giấy bán đất viết tay, di chúc viết tay, giấy tặng cho đất đai viết tay…)
Trình tự thủ tục
Trình tự, thủ tục khởi kiện vụ án tranh chấp đất đai về cấp chồng lấn ranh đất bao gồm các bước sau:
Bước 1: Cá nhân, tổ chức làm đơn khởi kiện với nội dung theo quy định tại Điều 189 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 gửi đến Tòa án nhân dân cấp có thẩm quyền nơi có đất giải quyết
Bước 2: Sau khi nhận đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo, nếu xét thấy vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án thì Thẩm phán phải thông báo ngay cho người khởi kiện biết để họ đến Tòa án làm thủ tục nộp tiền tạm ứng án phí trong trường hợp họ phải nộp tiền tạm ứng án phí và Thẩm phán tiến hành thụ lý vụ án.
Bước 3: Sau khi thụ lý vụ án Tòa án sẽ xem xét và chuẩn bị xét xử vụ án. Trong giai đoạn này, Tòa án sẽ tiến hành phiên họp kiểm tra giao nộp, công khai chứng cứ và hòa giải. Sau đó, Tòa án sẽ ban hành các quyết định như công nhận hòa giải thành, tạm đình chỉ vụ án hoặc đình chỉ vụ án. Tuy nhiên, nếu vụ án không rơi vào trường hợp này thì Thẩm phán phải quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm và ban hành bản án hoặc quyết định.
Trong trường hợp không đồng ý với bản án, quyết định sơ thẩm của Tòa án, các bên có quyền kháng cáo, kháng nghị bản án sơ thẩm chưa có hiệu lực theo thủ tục phúc thẩm.
Thủ tục đính chính sổ đỏ khi 2 sổ đỏ bị chồng đất lên nhau năm 2022
Sau khi đã xác định được nguồn gốc đất, thực hiện thủ tục đính chính Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp theo quy định tại Điều 106 Luật đất đai 2013:
Cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận có trách nhiệm đính chính Giấy chứng nhận đã cấp có sai sót trong các trường hợp sau đây:
– Có sai sót thông tin về tên gọi, giấy tờ pháp nhân hoặc nhân thân, địa chỉ của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất so với giấy tờ pháp nhân hoặc nhân thân tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận của người đó;
– Có sai sót thông tin về thửa đất, tài sản gắn liền với đất so với hồ sơ kê khai đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất đã được cơ quan đăng ký đất đai kiểm tra xác nhận.
Để tiến hành thủ tục đính chính, hai nhà có phần đất chồng lấn nộp bản gốc Giấy chứng nhận đã cấp cho Văn phòng đăng ký đất đai để đính chính. Trong trường hợp mà sự sai sót do việc sử dụng đất của hai gia đình thì ngoài Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì còn bổ sung thêm Đơn đề nghị đính chính.
Văn phòng đăng ký đất đai có trách nhiệm kiểm tra; lập biên bản kết luận về nội dung và nguyên nhân sai sót; lập hồ sơ trình cơ quan có thẩm quyền thực hiện đính chính vào Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đã cấp có sai sót; đồng thời chỉnh lý nội dung sai sót vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai.
Mời bạn xem thêm:
- Tranh chấp thừa kế nhà đất giải quyết thế nào?
- Đất đang có tranh chấp thì có được đưa vào kinh doanh không?
- Trưởng thôn được từ chối hòa giải tranh chấp khi có yêu cầu hay không?
Thông tin liên hệ
Trên đây là quan điểm của Tư vấn luật đất đai về “Khi 2 sổ đỏ bị chồng đất lên nhau thì cách giải quyết như thế nào?”. Chúng tôi hi vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Để biết thêm thông tin chi tiết hoặc cần tư vấn về chuyển nhượng quyền sử dụng đất, thủ tục mua bán, cho thuê, cho mượn nhà đất khiếu nại, khởi kiện giải quyết tranh chấp đất đai; chuyển từ đất nông nghiệp sang đất thổ cư… vui lòng liên hệ qua hotline: 0833 102 102. Hoặc qua các kênh sau:
- FB: www.facebook.com/luatsux
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
- Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux
Câu hỏi thường gặp
Theo quy định, sau khi xác minh được nguồn gốc đất đai và xác minh việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cơ quan có thẩm quyền sẽ thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp sai đối tượng
Theo quy định, để tiến hành thủ tục đính chính, hai nhà có phần đất chồng lấn nộp bản gốc Giấy chứng nhận đã cấp cho Văn phòng đăng ký đất đai để đính chính.
Theo quy định, thời hạn giải quyết không quá 20 ngày (điểm đ khoản 2 Điều 61 Nghị định 43/2014/NĐ-CP). Trong trường hợp đã nộp hồ sơ với đầy đủ giấy tờ mà chưa được giải quyết thì có thể liên hệ tới Văn phòng đăng ký đất đai hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã để được giải quyết trong trường hợp nộp hồ sơ tại xã.
