Thực trạng giải quyết khiếu nại về đất đai

Thưa luật sư, tôi có một mảnh đất đang tranh chấp. Mảnh đất đang tranh chấp này là của bố tôi để lại cho, do không sử dụng nên nhà bên cảnh mảnh đất đã thuê lại để trồng cây lâu năm vì đây là đất khai hoang. Bây giờ thì chùng tôi muốn đòi lại mảnh đất đó, nhưng mà nhà thuê đó không đồng ý trả. Chúng tôi đã làm đơn lên phường để giải quyết, nhưng mà đều không có kết quả vì mảnh đất khai hoàng đó chưa có sổ đỏ. Quá trình giải quyết đều rất khó khăn mất thời gian và kết quả thì mảnh đất đó chúng tôi vẫn chưa lấy lại được. Luật sư có thể tư vấn cho tôi về Thực trạng giải quyết khiếu nại về đất đai hiện nay như thế nào? Cần có những giải pháp như thế nào để tình trang giải quyết đơn khiếu nại về đất đai một cách có hiệu quả. Mong luật sư tư vấn

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về cho chúng tôi; để giải đáp thắc mắc của bạn; cũng như vấn đề: Thực trạng giải quyết khiếu nại về đất đai? ;Cần phải làm như thế nào? Đây chắc hẳn; là thắc mắc của; rất nhiều người để giải đáp thắc mắc đó cũng như trả lời cho câu hỏi ở trên; thì hãy cùng tham khảo qua; bài viết dưới đây của chúng tôi để làm rõ vấn đề nhé!

Căn cứ pháp luật

• Luật khiếu nại 2018
• Luật đất đai năm 2013 

• Nghị định 43/2014/NĐ-CP

Khiếu nại là gì?

Khoản 1 Điều 2 Luật Khiếu nại quy đinh: “việc công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức theo thủ tục do Luật này quy định, đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc quyết định kỷ luật cán bộ, công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình“.

Định nghĩa khiếu nại đất đai

Khiếu nại đất đai là việc đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định/hành vi hành chính của họ khi có căn cứ cho rằng quyết định/hành vi hành chính đó là trái pháp luật, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của người khiếu nại. Nói cách khác, khiếu nại đất đai là khiếu nại đối với các quy định, hành vi hành chính của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền liên quan đến lĩnh vực đất đai.

Hình thức khiếu nại đất đai

– Đơn khiếu nại (nội dung đầy đủ theo quy định tại Khoản 2 Điều 8 Luật Khiếu nại 2011)

– Khiếu nại trực tiếp.

Đối tượng của khiếu nại đất đai

Trong lĩnh vực đất đai, đối tượng được hướng đến trong các trường hợp khiếu nại chính là các quyết định/hành vi hành chính về quản lý và sử dụng đất đai. Hành vi hành chính về lĩnh vực đất đai này xuất phát từ các cá nhân có thẩm quyền khi giải quyết các công việc về quản lý đất đai như chậm thực hiện, thực hiện không đúng, gây khó khăn cho người sử dụng đất khi thực hiện các thủ tục hành chính…

Ví dụ, gia đình anh A có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận, nhưng vẫn bị thu hồi dù không thuộc các trường hợp bị thu hồi đất theo quy định của pháp luật, thì gia đình anh A có quyền khiếu nại đất đai. Ngoài ra, còn 1 số trường hợp khiếu nại đất đai khác có thể kể đến như: Khiếu nại quyết định giao/cho thuê đất hay quyết định cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất, quyết định thu hồi/trưng dụng/hỗ trợ bồi thường/giải phóng mặt bằng đất, hỗ trợ tái định cư…

Điều kiện để thực hiện khiếu nại đất đai

Có 4 điều kiện mà người sử dụng đất cần đáp ứng để có thể thực hiện việc khiếu nại đất đai, cụ thể:

– Tổ chức, cá nhân có quyền khiếu nại, tức là phải thuộc nhóm đối tượng đã nêu ở mục 2 “2. Ai có quyền khiếu nại?”.

– Đối tượng khiếu nại (quyết định/hành vi hành chính) xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp được pháp luật thừa nhận và có căn cứ cụ

thể

– Vấn đề khiếu nại chưa được khởi kiện ra tòa án và chưa được tòa án thụ lý giải quyết

– Đáp ứng thời hiệu, thời hạn khiếu nại theo quy định của pháp luật

– Đối với việc thực hiện khiếu nại lần 2 thì cần phải có quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu của cơ quan có thẩm quyền.

Thẩm quyền giải quyết khiếu nại đất đai thuộc về cơ quan nào?

Căn cứ theo quy định của pháp luật, việc phân định thẩm quyền giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai được quy định như sau:

– Chủ tịch UBND các cấp giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính trong lĩnh vực đất đai của mình, của người do mình quản lý trực tiếp;

– Thủ trưởng các cơ quan quản lý đất đai và các cơ quan, đơn vị liên quan khác giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính trong lĩnh vực đất đai của mình hoặc của cán bộ công chức do mình quản lý trực tiếp;

– Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường giải quyết lần đầu đối với khiếu nại quyết định hành chính của mình hoặc của người mình trực tiếp quản lý;

– Thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai về đất đai thuộc Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường; Chủ tịch UBND cấp huyện, cấp tỉnh; Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị có đơn vị trực thuộc mà thủ trưởng các quan đơn vị này đã giải quyết khiếu nại lần đầu nhưng quyết định giải quyết đó không được người sử dụng đất đồng ý, tiếp tục khiếu nại lên cấp trên.

Thực trạng giải quyết khiếu nại về đất đai hiện nay

Thứ nhất, khiếu nại về bồi thường, hỗ trợ tái định cư.

Một số dự án chưa có khu tái định cư hoặc chưa giải quyết tái định cư đã quyết định thu hồi đất ở. Những trường hợp bị thu hồi đất ở thì tiền bồi thường không đủ để mua nhà ở mới tại khu tái định cư. Giá đất bồi thường thấp hơn giá đất cùng loại trên thị trường, đặc biệt là đối với đất nông nghiệp trong khu vực đô thị, khu dân cư nông thôn. Tiền bồi thường đất nông nghiệp thường không đủ để nhận chuyển nhượng diện tích đất nông nghiệp tương tự hoặc không đủ để nhận chuyển nhượng đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp để chuyển sang làm ngành nghề khác. Nhìn chung các địa phương chưa coi trọng việc lập khu tái định cư chung cho các dự án trên cùng địa bàn, một số khu tái định cư đã được lập nhưng không bảo đảm điều kiện tốt hơn hoặc bằng nơi ở cũ, giá nhà ở tại khu tái định cư còn tính quá cao nên tiền nhận bồi thường không đủ trả cho nhà ở tại khu tái định cư. Các quy định của pháp luật về đất đai để giải quyết vấn đề tái định cư đã khá đầy đủ nhưng các địa phương thực hiện chưa tốt, thậm chí một số địa phương chưa quan tâm giải quyết nhiệm vụ này dẫn đến tình trạng khiếu nại kéo dài.
Thứ hai, khiếu nại về việc cấp, thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Đây là khiếu nại rất phổ biến hiện nay. Khiếu nại này phát sinh một phần từ sai sót của cơ quan có thẩm quyền, như : Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sai sót về tên chủ sử dụng, sơ đồ thửa đất, diện tích… Có những trường hợp, không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà không có lý do chính đáng hoặc lý do không rõ ràng. Các cơ quan có thẩm quyền trong quá trình giải quyết lại không giải thích rõ cho dân hiểu lý do tại sao không cấp giấy. Quá trình giải quyết hồ sơ diễn ra chậm, gây phiền hà, sách nhiễu… gây khó khăn cho người sử dụng đất. Một nguyên nhân khác là do quy hoạch treo hoặc do người dân không chấp nhận dù lý do không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là chính đáng.

Giải pháp bảo đảm giải quyết khiếu nại về đất đai

Một là, tăng cường hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai, pháp luật về khiếu nại, tố cáo. Đây là giải pháp mang tính gián tiếp, theo đó, nó có tác động vào ý thức nhằm không ngừng nâng cao nhận thức về đất đai của mọi cơ quan, tổ chức và công dân thông qua hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật với sự đa dạng các hình thức, như: Các buổi nói chuyện chuyên đề, hỏi – đáp pháp luật đất đai, khiếu nại về đất đai, tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật về đất đai, khiếu nại về đất đai, v.v.

– Hai là, tăng cường hoạt động tư vấn, dịch vụ pháp lý – một yếu tố quan trọng góp phần tạo môi trường pháp lý an toàn, tin cậy cho hoạt động của đời sống – xã hội. Đây là giải pháp mang tính chất hỗ trợ cộng đồng, theo đó cần có sự mở rộng và nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức tư vấn pháp luật như: Trung tâm trợ giúp pháp lý, văn phòng luật sư,… trong đó quan tâm đến nội dung tư vấn pháp luật về đất đai, giải quyết khiếu nại về đất đai.

– Ba là, tăng cường đầu tư khoa học công nghệ, điều kiện vật chất cho công tác quản lý đất đai, trong tiếp công dân và giải quyết khiếu nại của công dân. Nội dung giải pháp này là việc từng bước hiện đại hóa hệ thống quản lý đất đai bằng công nghệ tin học trên cơ sở xây dựng hệ thống dữ liệu địa chính quốc gia nhằm tạo thuận lợi cho người dân trong việc tiếp cận thông tin về quản lý đất đai, cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý và giải quyết khiếu nại về đất đai của người dân. Bên cạnh đó, công tác thông tin, báo cáo, xây dựng hồ sơ giải quyết khiếu nại cũng cần được cập nhật thông qua mạng giao dịch điện tử.

Thông tin liên hệ:

Trên đây là quan điểm của Tư vấn luật đất đai về “Thực trạng giải quyết khiếu nại về đất đai”. Chúng tôi hi vọng rằng kiến thức trên sẽ giúp ích cho bạn đọc và bạn có thể vận dụng các kiến thức trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống.

Nếu quý khách có nhu cầu Tư vấn đặt cọc đất, làm sổ đỏ , Bồi thường thu hồi đất, Đổi tên sổ đỏ, Làm sổ đỏ, Tách sổ đỏ, Giải quyết tranh chấp đất đai, tư vấn luật đất đai…, Để biết thêm thông tin chi tiết hoặc cần tư vấn về các vấn đề liên quan đến đất đai vui lòng liên hệ qua hotline: 0833 102 102.

Mời bạn xem thêm:

• Thời hạn chi trả tiền bồi thường cho người có đất thu hồi quy định bao lâu?
• Kinh doanh bất động sản có bắt buộc phải thành lập doanh nghiệp không?
• Đất đang có tranh chấp thì có được đưa vào kinh doanh không?

Câu hỏi thường gặp: