Đất đai là tài sản quý giá, được đắt dưới sự quản lý của Nhà nước. Nhà nước sẽ giao đất, cho thuê đất để người dân sử dụng để sinh sống, làm ăn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, Nhà nước sẽ tiến hành hoạt động thu hổi đất đã giao để thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội. Khi Nhà nước thực hiện việc thu hồi đất thì luôn đền bù cho người dân bằng những chính xách đền bù tái định cư. Vậy ” quy định về đền bù tái định cư” như thế nào?. Hãy cùng Tư vấn luật đất đai tìm hiểu ngay nhé.
Câu hỏi: Chào luật sư, gia đình tôi có một mảnh đất nằm trong diện bị thu hồi đất để làm đường cao tốc. Theo tôi được biết thì việc bị thu hồi đất này sẽ được hưởng chính sách đền bù tái định cư, luật sư có thể cho tôi về các quy định về đền bù tái định cư được không ạ?. Tôi xin cảm ơn.
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về cho chúng tôi. Để giải đáp thắc mắc của mình, mời bạn tham khỏ bài viết dưới đây của chúng tôi nhé.
Căn cứ pháp lý
Thu hồi đất được hiểu như thế nào?
Thu hồi đất là việc nhà nước ra quyết định hành chính để thu lại quyền sử dụng đất; hoặc thu lại đất đã giao cho tổ chức, Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn quản lí theo quy định của Luật đất đai.
Theo quy định tại khoản Điều 16 Luật đất đai 2013; quy định các trường hợp Nhà nước thu hồi đất như sau:
1. Nhà nước quyết định thu hồi đất trong các trường hợp sau đây:
a) Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng;
b) Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai;
c) Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật; tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người.
Như vậy, có thể thấy những trường hợp Nhà nước thu hồi đất; đều vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng. Việc thu hồi đất trước hết để đảm bảo an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội. Và phát triển kinh tế – xã hội; thực hiện quy hoạch, xây dựng cơ sở hạ tầng, các khu công nghiệp, khu đô thị mới,… Từ đó, tạo cơ sở phát triển đất nước, cải thiện cuộc sống người dân, nâng cao thu nhập.
Tái định cư là gì?
Tái định cư là chính sách giúp ổn định cuộc sống, bồi thường thiết hại với các chủ sở hữu nhà, đất, tài sản gắn liền với đất bị nhà nước thu hồi theo quy định. Hình thức bồi thường có thể là nhà xây sẵn, nhà tái định cư, chung cư…
Đất tái định cư là đất Nhà nước cấp cho người dân để bồi thường khi bị thu hồi đất. Mục đích là giúp người dân có nơi an cư mới, ổn định cuộc sống. Xét về pháp lý, đất tái định cư là đất thổ cư, có đầy đủ quyền sở hữu được cấp cho các chủ sở hữu mới.
Các loại hình tái định cư
Tái định cư phân theo hình thức
Hình thức tái định cư tại chỗ:
Chính sách tái định cư tại chỗ là gì? Đây là hình thức mà việc thực hiện các dự án chỉnh trang khu dân cư và người dân mà: “Người có đất thu hồi được bố trí tái định cư tại chỗ nếu tại khu vực thu hồi đất có dự án tái định cư hoặc có điều kiện bố trí tái định cư. Ưu tiên vị trí thuận lợi cho người có đất thu hồi sớm bàn giao mặt bằng, người có đất thu hồi là người có công với cách mạng.” theo quy định tại Khoản 2 điều 86 Luật đất đai 2013.
Như vậy hình thức tái định cư tại chỗ là người có đất thu hồi được bố trí tái định cư tại khu vực thu hồi đất, thường khu vực thu hồi đất thường rất rộng lớn do thu hồi từ nhiều thửa đất của nhiều người và do đó người đó có thể được bố trí tái định cư ngay trên khu đất hoặc khu đất bị thu hồi của người miễn sao trong cùng dự án.
Tái định cư phân theo nguyện vọng
+, Tái định cư tự phát: không có quy hoạch của nhà nước.
+, Tái định cư tự giác: là việc tái định cư mà người dân tự giác chấp hành kế hoạch, phương thức tạo lập chỗ ở mới ở các dự án phát triển nhà để thực hiện các dự án.
+, Cưỡng bức tái định cư: Hình thức bị bắt buộc chỗ ở cho người bị giải tỏa do không tự giác thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định của của nhà nước.
Do đó, khi nhà nước thu hồi đất sẽ có kế hoạch được phê duyệt theo quyết định của UBND cấp tỉnh và niêm yết tại UBND xã nơi có đất thu hồi. Trong đó, chính sách tái định cư sẽ có thể là đền bù tiền hoặc nhà ở tái định cư hoặc đất tái định cư cho người có đất bị thu hồi.
Mức bồi thường và hỗ trợ từ nhà ở tái định cư, chi phí học nghề và cá chi phí khác sẽ phụ thuộc vào chính sách của từng khu vực.
Quy định về đền bù tái định cư
Căn cứ theo Điều 6 của Nghị định số 47/2014/NĐ-CP có quy định về việc hỗ trợ tái định cư, việc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất ở sẽ được thực hiện như sau:
– Với cá nhân, hộ gia đình mà đang sử dụng đất ở, người Việt Nam mà định cư ở nước ngoài đang có sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam khi Nhà nước tiến hành việc thu hồi đất mà có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc là đủ điều kiện để được cấp cho Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sử dụng nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất theo quy định pháp luật về đất đai thì sẽ được bồi thường về đất, việc này được thực hiện như sau:
+, Trong trường hợp mà thu hồi hết đất ở hoặc là phần diện tích đất ở còn lại sau khi thu hồi không đủ điều kiện để được ở theo các quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh mà cá nhân, hộ gia đình không còn có đất ở hay nhà ở nào khác trong địa bàn phường, xã, thị trấn nơi có đất bị thu hồi thì sẽ được bồi thường bằng đất ở hoặc là nhà ở tái định cư.
+, Trong trường hợp mà trong hộ gia đình có nhiều thế hệ, nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên cùng một thửa đất ở bị thu hồi nếu có đủ điều kiện để tách ra thành từng hộ gia đình riêng theo các quy định của pháp luật về cư trú hoặc là có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng một thửa đất ở bị thu hồi thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ căn cứ vào quỹ đất ở, nhà ở tái định cư và cả tình hình thực tế của địa phương để quyết định về mức đất ở, nhà ở tái định cư cho từng hộ gia đình.
+, Trong trường hợp mà không có nhu cầu bồi thường bằng đất ở hoặc là nhà ở tái định cư thì sẽ được Nhà nước đền bù bằng tiền.
Người sử dụng đất khi bị thu hồi đất, ngoài việc bồi thường thì còn được nhà nước hỗ trợ. Tùy theo điều kiện, và hoàn cảnh khác nhau sẽ có những chính sách hỗ trợ khác nhau. Trong đó có chính sách về đền bù, hỗ trợ đất tái định cư cho người dân. Cụ thể theo quy định tại khoản 2 điều 83 Luật đất đai 2013 quy định về các khoản hỗ trợ người dân khi thu hồi đất bao gồm:
- Hỗ trợ ổn định cho đời sống và sản xuất.
- Hỗ trợ cho việc đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm trong trường hợp có thu hồi đất nông nghiệp; của cá nhân, hộ gia đình trực tiếp sản xuất nông nghiệp; thu hồi đất ở có kết hợp với kinh doanh dịch vụ cá nhân; hộ gia đình mà phải di chuyển chỗ ở.
- Hỗ trợ tái định cư với trường hợp mà thu hồi đất ở của cá nhân, hộ gia đình, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ ở.
- Các khoản hỗ trợ khác.
Có thể thấy, việc hỗ trợ tái định cư là một trong những chính sách hỗ trợ từ Nhà nước. Việc đền bù đất đai tái định cư chỉ diễn ra đối với trường hợp thu hồi đất ở của cá nhân, hộ gia đình, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ ở của mình. Tuy nhiên, không phải cá nhân, hộ gia đình nào cũng được đền bù đất tái định cư khi thu hồi; mà chỉ khi đáp ứng được những điều kiện bồi thương khi thu hồi đất mà pháp luật đề ra mới có thể được hỗ trợ.
Điều kiện được đền bù đất tái định cư
Tuy nhiên, không phải trường hợp nào bị thu hồi đất cũng được cấp đất tái định cư mà chỉ những đối tượng thỏa mãn các điều kiện tại Điều 6 Nghị định 47/2014/NĐ-CP mới được nhận hỗ trợ tái định cư. Các điều kiện cụ thể như sau:
– Đất bị thu hồi có sổ đỏ hoặc đủ điều kiện được cấp sổ đỏ theo quy định của pháp luật, đất bị thu hồi hết hoặc phần diện tích đất ở còn lại sau khi thu hồi không đủ điều kiện để người dân sinh sống. Chủ nhà cũng không còn đất hay nhà ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất ở bị thu hồi.
– Đất ở bị thu hồi nằm trong hành lang an toàn khi xây dựng công trình công cộng có hành lang bảo vệ an toàn; chủ thửa đất đó lại không có chỗ ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất.
– Đất ở bị thu hồi nằm trong khu vực ô nhiễm môi trường nghiêm trọng hoặc có nguy cơ sạt lở, sụt lún, bị ảnh hưởng bởi các hiện tượng thiên tai khác đe dọa đến tính mạng con ngư.
Thông tin liên hệ
Trên đây là tư vấn của tư vấn luật Đất đai về vấn đề “Quy định về đền bù tái định cư“. Chúng tôi hy vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống.
Nếu quý khách có nhu cầu Tư vấn đặt cọc đất, Bồi thường thu hồi đất, Đổi tên sổ đỏ, Làm sổ đỏ, Tách sổ đỏ, Giải quyết tranh chấp đất đai, chia thừa kế nhà đất; tư vấn luật đất đai…, mời quý khách hàng liên hệ đến hotline: 0833.102.102.
Mời bạn xem thêm:
- Mẫu Hợp đồng thuê nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước 2022
- Thời hạn chi trả tiền bồi thường cho người có đất thu hồi quy định bao lâu?
- Không canh tác đất trồng lúa hơn 01 năm thì có bị thu hồi không?
Câu hỏi thường gặp
Căn cứ theo Điều 83 của Luật Đất đai năm 2013 thì các khoản hỗ trợ từ Nhà nước khi bị thu hồi đất sẽ bao gồm:
– Hỗ trợ ổn định cho đời sống và sản xuất.
– Hỗ trợ cho việc đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm trong trường hợp có thu hồi đất nông nghiệp của cá nhân, hộ gia đình trực tiếp sản xuất nông nghiệp; thu hồi đất ở có kết hợp với kinh doanh dịch vụ cá nhân, hộ gia đình mà phải di chuyển chỗ ở.
– Hỗ trợ tái định cư với trường hợp mà thu hồi đất ở của cá nhân, hộ gia đình, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ ở.
– Các khoản hỗ trợ khác.
Như vậy, có thể thấy, việc hỗ trợ tái định cư là một trong những khoản hỗ trợ từ Nhà nước. Và việc đền bù tái định cư chỉ diễn ra đối với trường hợp thu hồi đất ở của cá nhân, hộ gia đình, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ ở của mình.
Việc thu hồi đất đai nhưng diện tích được công nhận là đất nông nghiệp thì sẽ chỉ được bồi thường bằng tiền mà sẽ không hỗ trợ tái định cư. Và việc bồi thường bằng tiền sẽ được Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ở địa phương quyết định ở tại thời điểm thu hồi đất.
Theo Điều 27 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP quy định: Nếu địa phương đó có quỹ đất để hỗ trợ tái định cư thì khi thu hồi đất, người dân sẽ được bồi thường bằng đất ở. Diện tích đất ở bồi thường không nhỏ hơn diện tích tối thiểu được phép tách thửa tại địa phương.
Trường hợp địa phương không có quỹ đất thì người dân sẽ được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi (do UBND cấp tỉnh quyết định) tại thời điểm quyết định thu hồi đất.