Khi cha mẹ qua đời, tài sản thừa kế sẽ được phân chia cho những người thừa kế theo quy định của pháp luật hoặc theo di chúc của người để lại di sản. Một trong những di sản thừa kế phổ biến và gây không ít khó khăn, vướng mắc trong quá trình phân chia chuyển nhượng chính là đất đai. Nhiều độc giả gửi câu hỏi đến cho luật sư băn khoăn không biết trong trường hợp Bố mất mẹ chuyển nhượng đất cho con cần làm thủ tục gì? Bố mất không để lại di chúc thì di sản được phân chia như thế nào theo quy định? Chi phí chuyển nhượng đất cho con khi bố mất là bao nhiêu? Sau đây, mời quý bạn đọc theo dõi bài viết bên dưới của Tư vấn luật đất đai để được giải đáp những thắc mắc về vấn đề này cùng những quy định liên quan nhé. Hi vọng bài viết sẽ đem lại nhiều thông tin hữu ích cho bạn.
Căn cứ pháp lý
Bố mất không để lại di chúc thì di sản được phân chia như thế nào?
Giả sử trong trường hợp mảnh đất là tài sản chung của bố mẹ thì khi bố mất một phần thửa đất sẽ được coi là di sản của bố, phần còn lại là tài sản thuộc về mẹ. Điều này được quy định tại Điều 66 Luật hôn nhân và gia định 2014:
“Điều 66. Giải quyết tài sản của vợ chồng trong trường hợp một bên chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết
- Khi một bên vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì bên còn sống quản lý tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp trong di chúc có chỉ định người khác quản lý di sản hoặc những người thừa kế thỏa thuận cử người khác quản lý di sản.
- Khi có yêu cầu về chia di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế….”
Như vậy, theo quy định trên bố mất không để lại di chúc thì phần di sản của bố sẽ được chia cho những người thừa kế theo quy định của pháp luật về thừa kế theo Điều 651 Bộ luật dân sự năm 2015.
Bố mất mẹ chuyển nhượng đất cho con cần làm thủ tục gì?
Theo quy định nêu trên, có thể thấy, khi bố mất mà mẹ muốn đăng ký sang tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mảnh đất này cho con thì phải được sự đồng ý của những người những người thừa kế theo pháp luật được quy định tại Điều 651 Bộ luật dân sự năm 2015 theo thứ tự sau đây:
– Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
– Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
– Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Nếu anh chị em trong nhà không đồng ý cho một người con nào đó đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì sẽ không thực hiện được thủ tục đăng ký sang tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Trong trường hợp này, có thể ngồi lại thỏa thuận với nhau, nếu không thỏa thuận được thì có thể làm đơn ra Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có bất động sản để yêu cầu phần chia.
Nếu anh chị em trong nhà và mẹ đồng ý cho một người con nào đó thì tất cả mọi người gồm mẹ, 6 anh chị em trong nhà phải đến tổ chức hành nghề công chứng làm thủ tục thỏa thuận phân chia di sản thừa kế. Trong văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế, mẹ và 5 người anh chị em có quyền tặng cho phần di sản thừa kế mà họ được hưởng cho người con đó, đồng thời mẹ làm hợp đồng tặng cho phần đất của mình cho con.
Quy trình chuyển nhượng đất cho con khi bố mất
Thành phần hồ sơ
Hồ sơ chuyển nhượng đất cho con khi bố mất gồm:
– Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
– Giấy chứng tử của bố;
– Giấy chứng nhận kết hôn của bố mẹ (nếu có);
– Sổ hộ khẩu; chứng minh nhân sân của những người thừa kế;
– Giấy khai sinh của con được chuyển nhượng và các anh chị em.
Trình tự thủ tục
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ sang tên sổ đỏ
Người thừa kế cần chuẩn bị đầy đủ và chính xác các loại giấy tờ cần thiết để làm thủ tục sang tên sổ đỏ khi bố mẹ mất. Sau đó nộp hồ sơ đến cơ quan có thẩm quyền.
Bước 2: Tiếp nhận hồ sơ và giải quyết các vấn đề liên quan
Sau khi nhận được hồ sơ, đơn vị tiếp nhận sẽ kiểm tra tính hợp lệ và chính xác của hồ sơ. Nếu hồ sơ đã đầy đủ, cơ quan này sẽ thông báo cho người thừa kế nộp các khoản lệ phí theo quy định của pháp luật. Lệ phí bao gồm: lệ phí trước bạ, thuế thu nhập cá nhân, lệ phí địa chính, lệ phí thẩm định.
Bước 3: Thông báo kết quả cho người thừa kế
Sau khi đã hoàn thành tất cả thủ tục cần thiết và nộp lệ phí đầy đủ. Đơn vị tiếp nhận hồ sơ sẽ bàn giao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người thừa kế.
Chi phí chuyển nhượng đất cho con khi bố mất
Khi thực hiện các thủ tục trên, gia đình phải nộp các loại thuế, phí sau:
* Phí công chứng, thù lao công chứng và chi phí khác:
– Phí công chứng: Căn cứ thu và mức thu phí được quy định tại Thông tư số 08/2012/TTLT-BTC-BTP ngày 19/01/2012 của Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp hướng dẫn về mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí công chứng.
– Thù lao công chứng (theo Điều 67 Luật công chứng):
Người yêu cầu công chứng phải trả thù lao khi yêu cầu tổ chức hành nghề công chứng thực hiện việc soạn thảo hợp đồng, giao dịch, đánh máy, sao chụp, dịch giấy tờ, văn bản và các việc khác liên quan đến việc công chứng. Tổ chức hành nghề công chứng xác định mức thù lao đối với từng loại việc và người yêu cầu công chứng nộp thù lao theo quy định này.
– Chi phí khác (Điều 68 Luật công chứng): Trường hợp người yêu cầu công chứng đề nghị xác minh, giám định hoặc thực hiện công chứng ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng thì người yêu cầu công chứng phải trả chi phí để thực hiện việc đó. Mức chi phí do người yêu cầu công chứng và tổ chức hành nghề công chứng thỏa thuận. Tổ chức hành nghề công chứng không được thu chi phí cao hơn mức chi phí đã thỏa thuận.
* Thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ, phí khác khi làm thủ tục đăng ký sang tên tại cơ quan nhà đất:
* Thuế thu nhập cá nhân:
Điều 3 Luật thuế thu nhập cá nhân quy định các loại thu nhập phải chịu thuế, trong đó gồm:
– Thu nhập từ nhận thừa kế là chứng khoán, phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh, bất động sản và tài sản khác phải đăng ký sở hữu hoặc đăng ký sử dụng.
– Thu nhập từ nhận quà tặng là chứng khoán, phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh, bất động sản và tài sản khác phải đăng ký sở hữu hoặc đăng ký sử dụng.
Thuế suất đối với thu nhập từ quà tặng là 10% giá trị tài sản (Điều 23 Luật thuế thu nhập cá nhân). Tuy nhiên, khoản 4 Điều 4 Luật thuế thu nhập cá nhân cũng quy định: Thu nhập được miễn thuế gồm: Thu nhập từ nhận thừa kế, quà tặng là bất động sản giữa vợ với chồng; cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi; cha chồng, mẹ chồng với con dâu; cha vợ, mẹ vợ với con rể; ông nội, bà nội với cháu nội; ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; anh, chị, em ruột với nhau.
* Lệ phí trước bạ:
Theo Nghị định số 45/2011/NĐ-CP ngày 17/6/2011 của Chính phủ về lệ phí trước bạ, lệ phí trước bạ đối với nhà, đất là 0,5% giá trị tài sản.
Nếu bạn thuộc trường hợp quy định tại khoản 10 Điều 4 Nghị định số 45/2011/NĐ-CP: “Nhà, đất nhận thừa kế hoặc là quà tặng giữa: vợ với chồng; cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi; cha chồng, mẹ chồng với con dâu; cha vợ, mẹ vợ với con rể; ông nội, bà nội với cháu nội; ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; anh, chị, em ruột với nhau nay được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất lần đầu” thì không phải nộp lệ phí trước bạ.
Mời bạn xem thêm:
- Tranh chấp thừa kế nhà đất giải quyết thế nào?
- Đất đang có tranh chấp thì có được đưa vào kinh doanh không?
- Trưởng thôn được từ chối hòa giải tranh chấp khi có yêu cầu hay không?
Thông tin liên hệ
Tư vấn luật đất đai đã cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến vấn đề “Bố mất mẹ chuyển nhượng đất cho con”. Ngoài ra, chúng tôi có hỗ trợ dịch vụ pháp lý khác liên quan đến Chuyển đất nông nghiệp sang đất sổ đỏ. Hãy nhấc máy lên và gọi cho chúng tôi qua số hotline 0833.102.102 để được đội ngũ Luật sư, luật gia giàu kinh nghiệm tư vấn, hỗ trợ, đưa ra giải đáp cho quý khách hàng.
Câu hỏi thường gặp
Theo quy định tại Điều 4 của Luật Thuế thu nhập cá nhân thì thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản giữa cha mẹ đẻ với con đẻ; giữa cha mẹ chồng với con dâu thuộc đối tượng được miễm thuế thu nhập cá nhân.
Căn cứ Điều 21 Bộ luật dân sự 2015 quy định về người chưa thành niên như sau:
Người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi.
Giao dịch dân sự của người chưa đủ sáu tuổi do người đại diện theo pháp luật của người đó xác lập, thực hiện.
Người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi.
Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.
Theo đó, người chưa đủ 18 tuổi đều không thể tự mình giao dịch bất động sản được. Đối với trường hợp tặng cho quyền sử dụng đất cho con chưa thành niên thì cần phải có người đại diện hợp pháp xác lập thực hiện giao dịch.
Căn cứ Bộ luật Dân sự 2015 thì: Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Giấy ủy quyền là văn bản trong đó cá nhân, người đại diện theo pháp luật của pháp nhân uỷ quyền cho người khác đại diện mình để xác lập, thực hiện giao dịch dân sự. Chủ thể ủy quyền bằng hành vi pháp lý đơn phương của mình thực hiện, ghi nhận ghi nhận việc ủy quyền, chỉ định người được ủy quyền.
Như vậy, cha mẹ có thể ủy quyền sử dụng đất cho con cái tuy nhiên giấy ủy quyền này không phải là di chúc và quan hệ ủy quyền sẽ chấm dứt khi người ủy quyền chết. Do đó, nếu không để lại di chúc thì khi cha mẹ chết đi tài sản sẽ được chia theo pháp luật cho những đồng thừa kế.
