Quy định về đất khai hoang như thế nào?

24/07/2023 | 14:15 12 lượt xem SEO Tài

Đất khai hoang là đất đang trong quá trình để hoang hoá, tức là chưa được sử dụng hoặc khai thác một cách hiệu quả. Tại thời điểm sử dụng đất trên thực tế, đất khai hoang không thuộc quyền sử dụng của bất kỳ tổ chức, hộ gia đình hoặc cá nhân nào khác. Điều này có nghĩa là chưa có quyền sở hữu hay quyền sử dụng được nhà nước giao đất cho người dân. Hãy cùng Tư vấn luật đất đai tìm hiểu chi tiết về quy định về đất khai hoang tại nội dung bài viết sau:

Căn cứ pháp lý

Quy định về đất khai hoang như thế nào?

Nhìn nhận trên phương diện pháp lý:

Hiện nay, trong pháp luật đất đai, không có quy định hay giải thích cụ thể về đất khai hoang. Do đó, thuật ngữ này chỉ có thể hiểu thông qua các hệ quả pháp lý khác khi giải quyết các vụ việc liên quan đến việc khai hoang đất trên thực tế.

Đất khai hoang là cách gọi phổ biến của người dân và căn cứ vào thực tiễn sử dụng cũng như nguồn gốc quyền sử dụng đất của hộ gia đình và cá nhân, chúng ta có thể hiểu như sau:

Đất khai hoang là đất đang để hoang hóa, hoặc đất khác chưa được nhà nước giao quyền sử dụng cho cá nhân hoặc tổ chức nào. Do đó, trong thời điểm sử dụng đất trên thực địa, đất này không thuộc quyền sử dụng của bất kỳ tổ chức, hộ gia đình hoặc cá nhân nào khác. Đất này vẫn chưa được sử dụng, quản lý hoặc cải tạo.

Việc sử dụng đất khai hoang bao gồm các hoạt động sử dụng đất trên thực địa, như định đoạt hay tác động khác trên đất. Người dân chưa hoàn thành thủ tục giao đất hoặc cho thuê đất theo quy định của pháp luật, do đó nhà nước chưa công nhận đối với quyền sử dụng đất của người dân tại thời điểm khai hoang.

Nhìn nhận trên mục đích khai hoang, sử dụng của người dân:

Có rất nhiều hình thức khai hoang đất phổ biến nhất bao gồm:

  1. Khai hoang đất sản xuất.
  2. Khai hoang đất rừng.
  3. Đất khai hoang phục hồi.

Trong đó, đất khai hoang phục hồi là loại đất trước đây đã được sử dụng để sản xuất nông nghiệp, nhưng đã bị bỏ hoá. Loại đất này vẫn nằm trong quy hoạch sản xuất nông nghiệp và đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Khi người dân thực hiện khai hoang đất này, họ có thể cải tạo để sử dụng cho các mục đích ban đầu, như phục hồi hoạt động nông nghiệp.

3 Trường hợp cấp sổ đỏ cho đất khai hoang

Đất khai hoang là đất đang để hoang hóa, đất khác đã quy hoạch cho sản xuất nông nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đất khai hoang thực tế chủ yếu là đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 100 Luật Đất đai 2013 và Điều 18 Nghị định 43/2014/NĐ-CP.

Điều kiện cấp sổ đỏ đất khai hoang được quy định tại Điều 101 Luật Đất đai 2013 và hướng dẫn bởi các Điều 20, 21, 22 Nghị định 43/2014/NĐ-CP.

Quy định về đất khai hoang như thế nào?

Trường hợp thứ nhất, hộ gia đình, cá nhân được cấp giấy chứng nhận và không phải nộp tiền sử dụng đất phải đáp ứng 3 điều kiện dưới đây:

Thứ nhất, đất đang sử dụng đất trước ngày 1.7.2014 mà không có các giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai 2013.

Thứ hai, có hộ khẩu thường trú tại địa phương và trực tiếp sản xuất lâm nghiệp, nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối tại vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn.

Thứ  ba, được Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất xác nhận là người đã sử dụng đất ổn định, không có tranh chấp.

Trường hợp thứ hai, cấp sổ đỏ cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất mà không có giấy tờ về quyền sử dụng đất (quy định tại Điều 100 Luật Đất đai 2013 và Điều 18 Nghị định 43/2014/NĐ-CP) và không vi phạm pháp luật đất đai.

Khi hộ gia đình, cá nhân được cấp sổ đỏ chỉ một số trường hợp không phải nộp tiền sử dụng đất.

Trường hợp thứ ba, cấp giấy chứng nhận cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất có vi phạm pháp luật đất đai trước ngày 1.7.2014.

Trường hợp đang sử dụng đất thuộc quy hoạch sử dụng đất cho các mục đích quốc phòng, an ninh và mục đích phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng thì Nhà nước thu hồi đất trước khi thực hiện dự án, công trình đó.

Người đang sử dụng đất vi phạm được tạm thời sử dụng cho đến khi thu hồi nhưng phải giữ nguyên hiện trạng đang sử dụng đất và phải kê khai đăng ký đất đai theo quy định.

Trường hợp đang sử dụng đất không thuộc quy hoạch cho mục đích như trên thì UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo rà soát, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất; người đang sử dụng đất được xem xét cấp sổ đỏ.

Riêng trường hợp sử dụng đất ổn định và không có tranh chấp sẽ được cấp sổ đỏ.

Còn trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp do tự khai hoang mà đất đó phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền duyệt, không có tranh chấp thì được Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất (được cấp sổ đỏ) theo hạn mức do UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quy định. Nếu vượt hạn mức thì diện tích vượt hạn mức phải chuyển sang thuê.

Đất khai hoang bị nhà nước thu hồi có được đền bù không?

Nhà nước thực hiện thu hồi đối với đất đã được chuyển quyền sử dụng cho người dân. Khi đó, việc thu hồi ảnh hưởng đến quyền lợi, mục đích và nhu cầu sử dụng thực tế của họ. Chính vì vậy mà các quy định đền bù mới được áp dụng.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 75 Luật Đất đai 2013 về Điều kiện được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Khi đó, đối với đất đã được giao quyền sử dụng cho người dân sẽ được tính toán để đền bù thỏa đáng.

Quy định pháp luật:

“ 1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm, có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sau đây gọi chung là Giấy chứng nhận) hoặc có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 77 của Luật này;

Người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam mà có Giấy chứng nhận hoặc có đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp.”

Như vậy, theo quy định trên, đất khai hoang sẽ được Nhà nước bồi thường khi thu hồi đất, nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:

– Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; Đây là mục đích vì lợi ích quốc gia, hướng đến chất lượng quản lý, bảo vệ đất nước. Cho nên cần thiết thu hồi đất ở trong phạm vi quy hoạch. Tất cả người dân có đất trong phạm vi này khi thu hồi đất đều được nhận bồi thường thỏa đáng.

– Đang sử dụng đất không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm; Đất sử dụng phải là đất được giao, có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Hoặc là đất thuê có thời hạn dài, đã thanh toán tiền thuê đất. Việc thu hồi làm ảnh hưởng đến mục đích sinh sống, làm việc ổn định, lâu dài của người dân.

– Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở cùng các giấy tờ có liên quan. Để xác định quyền sử dụng đất, được nhà nước giao đất, công nhận quyền sử dụng đối với đất đó.

Thông tin liên hệ:

Tư vấn luật đất đai sẽ đại diện khách hàng để giải quyết các vụ việc có liên quan đến vấn đề “Quy định về đất khai hoang như thế nào?” hoặc các dịch vụ khác liên quan như là tư vấn pháp lý về tính tiền bồi thường khi nhà nước thu hồi đất. Với kinh nghiệm nhiều năm trong ngành và đội ngũ chuyên gia pháp lý dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ hỗ trợ quý khách hàng tháo gỡ vướng mắc, không gặp bất kỳ trở ngại nào. Hãy liên lạc với số hotline 0833102102 để được trao đổi chi tiết, xúc tiến công việc diễn ra nhanh chóng, bảo mật, uy tín.

Mời bạn xem thêm bài viết:

Câu hỏi thường gặp

Đất khai hoang có bị thu hồi hay không?

Điều 16 Luật Đất đai 2013 quy định về các trường hợp Nhà nước thu hồi đất gồm:
– Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng
– Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai
– Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người.
Như vậy, khi đất khai hoang thuộc các trường hợp nêu trên sẽ bị thu hồi

Đất khai hoang bị thu hồi có được bồi thường hay không?

Đất khai hoang có thể được bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nếu đáp ứng đủ các điều kiện sau:
Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Đang sử dụng đất không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm.
Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hoặc có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất mà chưa được cấp.

Hồ sơ xin cấp sổ đỏ đất khai hoang gồm những gì?

– Đơn đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
– Xác nhận của UBND cấp xã về sử dụng đất ổn định, lâu dài;
– Xác nhận của UBND cấp xã về việc không có tranh chấp; phù hợp với quy hoạch;
– Chứng từ thực hiện nghĩa vụ tài chính như: Biên lai nộp thuế, tiền sử dụng đất…
Các khoản thuế, phí, lệ phí phải nộp khi xin cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất đối với chủ sở hữu bao gồm:
– Lệ phí trước bạ, mức thu lệ phí trước bạ với nhà, đất là 0,5%
– Lệ phí cấp sổ đỏ
– Chi phí khác: Phí đo đạc, thẩm định,…