Đánh giá công tác bồi thường hỗ trợ tái định cư thế nào?

30/08/2023 | 11:51 39 lượt xem Gia Vượng

Vấn đề về thực hiện cơ chế Nhà nước thu hồi đất từ người đang sử dụng đất để giao cho các nhà đầu tư vẫn tiếp tục gây nhiều tranh cãi và bức xúc trong thực tế triển khai. Đặc biệt, những người bị thu hồi đất đang đối mặt với những khó khăn và tổn thất đáng kể trong quá trình thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Mặc dù có sự hoàn thiện từng bước của quy định pháp luật liên quan đến việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, nhưng vẫn còn nhiều vấn đề cần được giải quyết. Sau đây là nội dung đánh giá công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hiện nay, mời bạn đọc tham khảo.

Căn cứ pháp lý

Luật Đất đai năm 2013

Chính sách bồi thường và tái định cư hiện nay như thế nào?

Bồi thường và tái định cư là một trong những khía cạnh quan trọng và được người dân quan tâm nhất khi Nhà nước quyết định thu hồi đất. Đây là chính sách thiết yếu nhằm đảm bảo rằng những người sử dụng đất bị thu hồi sẽ có sự ổn định về chỗ ở và cuộc sống sau khi mất đất.

* Bồi thường thu hồi đất

Bồi thường gồm:

– Bồi thường về đất: Khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng thì người sử dụng đất sẽ được bồi thường về đất nếu đủ điều kiện theo quy định tại Điều 75 Luật Đất đai 2013.

– Bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại (nếu có).

– Bồi thường thiệt hại về tài sản, về sản xuất, kinh doanh: Chỉ được bồi thường thiệt hại về tài sản (nhà ở, công trình, cây trồng,…) nếu đó là tài sản hợp pháp.

* Tái định cư

Tái định cư gồm phương án bố trí chỗ ở (tái định cư tại chỗ hoặc tái định cư tại địa điểm khác – nơi được bồi thường bằng đất) và hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ ở.

Đánh giá công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hiện nay

Nhà nước thu hồi đất trong trường hợp nào?

Thu hồi đất là một hoạt động quan trọng của Nhà nước, được thực hiện thông qua quyết định hành chính để thu lại quyền sử dụng đất hoặc chính thức thu hồi đất đã từng được cấp phép sử dụng. Quy trình này thường tuân theo các quy định được quy định trong Luật đất đai và các văn bản pháp luật liên quan.

Căn cứ Điều 61, 62, 64, 65 Luật Đất đai 2013, Nhà nước quyết định thu hồi đất trong các trường hợp sau:

– Thu hồi vì mục đích quốc phòng, an ninh.

– Thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.

– Thu hồi do vi phạm pháp luật về đất đai.

– Thu hồi do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người.

Đánh giá công tác bồi thường hỗ trợ tái định cư hiện nay

Thời gian gần đây, việc bồi thường và hỗ trợ trong quá trình thu hồi đất từ Nhà nước, đặc biệt là việc đảm bảo sự ổn định và bền vững về sinh kế cho những người liên quan, đã trở thành một vấn đề phức tạp và thách thức. Trong tình hình này, nhiều vụ kiện liên quan đến thu hồi đất đã kéo dài và trở nên phức tạp hơn bao giờ hết. Điều này đặc biệt đúng đối với các trường hợp thu hồi đất ở các vùng phụ cận, đất nông nghiệp, và khi giá trị của đất không thể đáp ứng được nhu cầu thị trường.

Một số vấn đề cụ thể gây ra sự bức xúc bao gồm giá đất bồi thường thấp hơn giá trị thực tế của đất, cùng với việc các địa phương chưa thực hiện chính sách hỗ trợ đào tạo và chuyển đổi nghề nghiệp một cách hiệu quả. Điều này đã tạo ra tình trạng mất việc làm và không đảm bảo sự ổn định cho người dân sau khi đất của họ bị thu hồi. Cần có một sự thay đổi trong việc hướng dẫn và hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, đảm bảo rằng những người bị ảnh hưởng có cơ hội tiếp cận các nghề nghiệp mới và bền vững.

Ngoài ra, việc thu hồi đất để thực hiện các dự án kết cấu hạ tầng, đặc biệt là ở các vùng phụ cận của các dự án này, vẫn chưa được quy định một cách cụ thể. Hiện tại, luật pháp vẫn chưa rõ ràng về điều kiện, quy mô và tổ chức thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng, và đấu giá quyền sử dụng đất trong trường hợp này. Điều này gây ra sự không chắc chắn và mơ hồ trong quy trình thu hồi đất và làm gia tăng khó khăn trong việc bồi thường và tái định cư.

Ngoài ra, việc quản lý giá trị tăng thêm từ đất sau khi đầu tư vào hạ tầng để tăng thu ngân sách vẫn chưa được điều tiết một cách hiệu quả. Điều này đã dẫn đến tình trạng không công bằng trong việc phân chia lợi ích giữa các người bị thu hồi đất và những người đầu tư vào hạ tầng.

Để giải quyết những vấn đề này, cần thiết phải có sự cải thiện đáng kể trong quy định pháp luật và quy trình thực hiện, cùng với sự tập trung vào đảm bảo công bằng, minh bạch và sự ổn định cho những người bị thu hồi đất.

Thông tin liên hệ:

Trên đây là nội dung bài viết liên quan đến vấn đề “Đánh giá công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hiện nay“. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả, Tư vấn luật đất đai với đội ngũ luật sư, luật gia và chuyên viên pháp lý dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ cung cấp dịch vụ pháp lý như tư vấn pháp lý về phí làm sổ đỏ. Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe mọi thắc mắc của quý khách hàng. Thông tin chi tiết quý khách hàng vui lòng liên hệ qua số hotline: 0833102102

Mời bạn xem thêm:

Câu hỏi thường gặp

Nhà nước thu hồi đất sẽ thực hiện việc hỗ trợ theo nguyên tắc nào?

Căn cứ theo điều 83 Luật Đất đai 2013 quy định về việc hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất thì Nhà nước thu hồi đất theo nguyên tắc:
– Người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất ngoài việc được bồi thường theo quy định của Luật đất đai còn được Nhà nước xem xét hỗ trợ;
– Việc hỗ trợ phải bảo đảm khách quan; công bằng; kịp thời; công khai và đúng quy định của pháp luật.
Khi thu hồi đất nhà nước sẽ có các khoản hỗ trợ bao gồm:
– Hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất;
– Hỗ trợ đào tạo; chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm trong trường hợp thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình; cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp; thu hồi đất ở kết hợp kinh doanh dịch vụ của hộ gia đình; cá nhân mà phải di chuyển chỗ ở;
– Hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp thu hồi đất ở của hộ gia đình; cá nhân; người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ ở.

Nguyên tắc bồi thường về đất khi thu hồi như thế nào?

Chỉ bồi thường khi đáp ứng đủ điều kiện trên.
Việc bồi thường được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất.
Việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất phải bảo đảm dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, kịp thời và đúng quy định của pháp luật.

Pháp luật có quy định gì về phương án bồi thường tái định cư?

Phương án bồi thường, tái định cư phải được công khai là quy định bắt buộc khi thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Nội dung này được nêu rõ tại điểm a khoản 2 Điều 69 Luật Đất đai 2013