Quy định về khu tái định cư theo pháp luật hiện hành

07/12/2022 | 09:59 165 lượt xem Thanh Loan

Tái định cư là một hình thức hỗ trợ cho việc thu hồi đất. Tái định cư bao gồm bố trí nhà ở (tái định cư tại chỗ hay tái định cư – có đất thay thế) và hỗ trợ tái định cư đối với người phải di chuyển chỗ ở. Tuy nhiên, không phải trường hợp bị thu hồi đất nào cũng được nhận căn hộ tái định cư. Để đảm bảo quyền lợi của mình, người dân nên hiểu tái định cư là gì và các khái niệm liên quan. Bạn đọc có thể tham khảo quy định về khu tái định cư theo pháp luật hiện hành ở bài viết dưới đây của Tư vấn luật đất đai. Hy vọng những vấn đề mà chúng tôi đề cập đến trong bài viết này sẽ giúp ích cho bạn.

Căn cứ pháp lý

Tái định cư là gì?

Tái định cư là một chính sách ổn định và bồi thường thiệt hại khi nhà nước thu hồi đất theo quy định. Khi bị thu hồi đất, chính phủ sẽ bồi thường và hỗ trợ tái định cư theo mức hợp lý hoặc cấp nhà xây sẵn có thể là nhà tái định cư chung cư hoặc nhà tái định cư liền kề mặt đất.

Hiện tại, chính sách tái định cư cũng được phân loại theo nhiều loại với các tiêu chí khác nhau như:

Tái định cư theo hình thức:

  • Chính sách di dân vào khu vực đô thị hóa
  • Chính sách di chuyển cư dân trong và ngoài thành phố
  • Hình thức tái định cư tại chỗ

Tái định cư theo nguyện vọng:

  • Tái định cư tự phát: không có kế hoạch nhà nước.
  • Tái định cư tự nguyện: là tái định cư, theo đó người dân tự nguyện tuân thủ các kế hoạch và phương pháp để tạo chỗ ở mới trong các dự án phát triển nhà ở để thực hiện các dự án.
  • Cưỡng chế tái định cư: Hình thức bắt buộc đối với những người không tự nguyện thực hiện chính sách bồi thường và hỗ trợ của chính phủ cho tái định cư.

Quy định về khu tái định cư theo pháp luật hiện hành

Quy Định Về Khu Tái Định Cư

Đất tái định cư là đất được Nhà nước giao để bồi thường cho việc thu hồi đất và hỗ trợ người dân bị thu hồi đất để ổn định cuộc sống. Do đó, đất tái định cư hợp pháp là đất thổ cư có đủ quyền sở hữu để được cấp cho chủ sở hữu mới. Do đất tái định cư đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nên người thụ hưởng có quyền sử dụng đất hợp pháp như các loại đất thổ cư thông thường khác.

Do được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đất tái định cư có thể được tách ra khỏi sổ đỏ nếu đáp ứng các quy định về điều kiện tách sổ đỏ theo quy định của pháp luật: diện tích tối thiểu, có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thủ tục tách sổ đỏ …

Quy Định Về Nhà Ở Tái Định Cư

Tiêu chuẩn nhà ở tái định cư ở nông thôn và thành thị là khác nhau, cụ thể là:

Tiêu chuẩn nhà ở tái định cư ở nông thôn

  • Thiết kế và xây dựng phải bao gồm diện tích ở và công trình phụ để phục vụ các hoạt động sinh hoạt hàng ngày và sản xuất;
  • Tuân thủ các nguyên tắc kiến trúc nhà ở như: Phải hài hòa với cảnh quan thiên nhiên, phù hợp với phong tục, tập quán, điều kiện kinh doanh của hộ gia đình, cá nhân và dân tộc ở từng vùng, miền;
  • Đảm bảo hạn mức diện tích ở tối thiểu theo Luật Đất đai.

Tiêu chuẩn nhà ở tái định cư ở thành thị

Nếu là nhà ở tái định cư là nhà chung cư:

  • Phải được thiết kế và xây dựng một cách khép kín, đảm bảo các tiêu chuẩn và quy định xây dựng. Khi thiết kế nhà ở tái định cư, nhà đầu tư có thể phân bổ một phần diện tích để tổ chức kinh doanh phù hợp với điều kiện thực tế của từng dự án;
  • Được xây dựng theo quy hoạch chi tiết xây dựng đã được phê duyệt và các chương trình và kế hoạch phát triển nhà ở địa phương.

Nếu là nhà ở tái định cư là nhà riêng lẻ:

  • Đảm bảo hạn mức diện tích ở tối thiểu theo Luật Đất đai.
  • Được xây dựng theo quy hoạch chi tiết xây dựng đã được phê duyệt
Quy định về khu tái định cư theo pháp luật hiện hành
Quy định về khu tái định cư theo pháp luật hiện hành

Quy định về tái định cư tại chỗ

Điều kiện để tái định cư chỗ ở

Điều kiện để được tái định cư tại chỗ phải phù hợp với nguyên tắc hỗ trợ của Nhà nước khi thu hồi đất cụ thể:

  • Khi nhà nước thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài;
  • Những đối tượng này không còn đất ở, nhà ở nào khác trong địa bàn nơi có đất bị thu hồi, dẫn đến phải di chuyển chỗ ở;.
  • Tại khu vực thu hồi đất có dự án tái định cư hoặc có điều kiện bố trí tái định cư.

Bố trí tái định cư tại chỗ cho hộ gia đình

Nhà nước khi thu hồi đất sẽ bồi thường cho người sử dụng đất bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất. Bên cạnh bồi thường, Nhà nước cũng sẽ hỗ trợ tái định cư nếu hộ gia đình đủ điều kiện được hỗ trợ.

Nhà nước quy định về việc bố trí tái định cư cho hộ gia đình bị thu hồi mà phải di chuyển chỗ ở như sau:

  • Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng được Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện giao trách nhiệm bố trí tái định cư phải thông báo cho người có đất ở thu hồi thuộc đối tượng phải di chuyển chỗ ở về dự kiến phương án bố trí tái định cư và niêm yết công khai ít nhất là 15 ngày tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi và tại nơi tái định cư trước khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt phương án bố trí tái định cư.
  • Người có đất thu hồi được bố trí tái định cư tại chỗ nếu tại khu vực thu hồi đất có dự án tái định cư hoặc có điều kiện bố trí tái định cư. Ưu tiên vị trí thuận lợi cho người có đất thu hồi sớm bàn giao mặt bằng, người có đất thu hồi là người có công với cách mạng.
  • Giá đất cụ thể tính thu tiền sử dụng đất tại nơi tái định cư, giá bán nhà ở tái định cư do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định.
  • Trường hợp người có đất thu hồi được bố trí tái định cư mà tiền bồi thường, hỗ trợ không đủ để mua một suất tái định cư tối thiểu thì được Nhà nước hỗ trợ tiền đủ để mua một suất tái định cư tối thiểu.

Bên cạnh việc bồi thường tái định cư, pháp luật về đất đai cũng quy định về công tác hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm cho hộ gia đình, cá nhân khi Nhà nước thu hồi đất, cụ thể như sau:

  • Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp mà không có đất nông nghiệp để bồi thường thì ngoài việc được bồi thường bằng tiền còn được hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm. Trường hợp người được hỗ trợ đào tạo chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm trong độ tuổi lao động có nhu cầu được đào tạo nghề thì được nhận vào các cơ sở đào tạo nghề; được tư vấn hỗ trợ tìm kiếm việc làm, vay vốn tín dụng ưu đãi để phát triển sản xuất, kinh doanh.
  • Đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất ở kết hợp kinh doanh dịch vụ mà nguồn thu nhập chính là từ hoạt động kinh doanh dịch vụ, khi Nhà nước thu hồi đất mà phải di chuyển chỗ ở thì được vay vốn tín dụng ưu đãi để phát triển sản xuất, kinh doanh; trường hợp người có đất thu hồi còn trong độ tuổi lao động thì được hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm.
  • Căn cứ vào kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm tổ chức lập và thực hiện phương án đào tạo, chuyển đổi nghề, hỗ trợ tìm kiếm việc làm cho người có đất thu hồi là đất nông nghiệp, đất ở kết hợp kinh doanh dịch vụ. Phương án đào tạo, chuyển đổi nghề, hỗ trợ tìm kiếm việc làm được lập và phê duyệt đồng thời với phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Trong quá trình lập phương án đào tạo, chuyển đổi nghề, hỗ trợ tìm kiếm việc làm, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện phải tổ chức lấy ý kiến và có trách nhiệm tiếp thu, giải trình ý kiến của người có đất thu hồi, cụ thể về quy trình lập và thực hiện dự án tái định cư như sau:

  • Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm tổ chức lập và thực hiện dự án tái định cư trước khi thu hồi đất.
  • Khu tái định cư tập trung phải xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ, bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng, phù hợp với điều kiện, phong tục, tập quán của từng vùng, miền.
  • Việc thu hồi đất ở chỉ được thực hiện sau khi hoàn thành xây dựng nhà ở hoặc cơ sở hạ tầng của khu tái định cư.

Mời bạn xem thêm:

Thông tin liên hệ

Trên đây là những vấn đề liên quan đến “Quy định về khu tái định cư theo pháp luật hiện hành” Tư vấn luật đất đai tự hào sẽ là đơn vị hàng đầu hỗ trợ mọi vấn đề cho khách hàng liên quan đến quý khách hàng cần tư vấn pháp lý về mẫu hợp đồng cho thuê nhà đất hãy đặt câu hỏi cho Tư vấn luật đất đai thông qua số hotline 0833.101.102 chúng tôi sẽ tiếp nhận thông tin và phản hồi nhanh chóng.

Câu hỏi thường gặp

Việc lập và thực hiện dự án tái định cư được quy định như thế nào?

Điều 85 Luật đất đai 2013 quy định về lập và thực hiện dự án tái định cư như sau:
UBND cấp tỉnh, UBND cấp huyện có trách nhiệm tổ chức lập và thực hiện dự án tái định cư trước khi thu hồi đất.
Khu tái định cư tập trung phải xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ, bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng, phù hợp với điều kiện, phong tục, tập quán của từng vùng, miền.
Việc thu hồi đất ở chỉ được thực hiện sau khi hoàn thành xây dựng nhà ở hoặc cơ sở hạ tầng của khu tái định cư.

Những trường hợp nào được hỗ trợ đất và nhà ở tái định cư?

Theo Điều 6 Nghị định 47/2014/ND-CP các trường hợp được hỗ trợ đất và nhà ở tái định cư cụ thể như sau:
Trường hợp 1: Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất thổ cư và người Việt Nam ở nước ngoài đang sở hữu nhà ở Việt Nam khi Nhà nước thu hồi đất ở mà có Sổ đỏ hoặc đủ điều kiện cấp sổ đỏ sẽ được bồi thường bằng đất hoặc nhà tái định cư nếu đủ hai điều kiện sau:
Trong trường hợp đất bị thu hồi hoàn toàn hoặc diện tích đất thổ cư còn lại sau khi được thu hồi thì không đủ điều kiện để sống theo quy định của Ủy ban nhân dân tỉnh;
Không có đất thổ cư hoặc nhà ở khác trong xã, phường, thị trấn nơi thu hồi đất thổ cư.
Trường hợp 2: Trong trường hợp nhiều hộ gia đình có quyền sử dụng một thửa đất bị thu hồi, Ủy ban nhân dân tỉnh sẽ căn cứ vào quỹ đất thổ cư, nhà tái định cư và tình hình thực tế tại địa phương để quyết định cấp đất tái định cư, nhà ở tái định cư cho từng hộ gia đình.
Trường hợp 3: Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất thổ cư nằm trong hành lang an toàn khi xây dựng các công trình công cộng có hành lang bảo vệ an toàn phải di dời mà không có bất kỳ chỗ ở nào khác trong xã, phường và thị trấn nơi có đất trong hành lang an toàn sẽ được đền bù đất ở, nhà ở tái định cư.
Trường hợp 4: Thu hồi đất thổ cư ở khu vực bị ô nhiễm rủi ro đến tính mạng con người; Đất thổ cư có nguy cơ sạt lở, sụt lún, bị ảnh hưởng bởi các thảm họa thiên nhiên khác đe dọa đến tính mạng con người Các hộ gia đình và cá nhân trong trường hợp này có thể được hỗ trợ tái định cư dưới dạng đất ở, nhà ở tái định cư.